مراقبت دوران بارداری از خود و جنین – بخش اول
یکی از مهمترین مواردی که هر خانم بارداری باید به آن توجه ویژه داشته باشد، مراقبت دوران بارداری است. علت اصلی این امر اطمینان از سلامت مادر و جنین، و پشت سر گذاشتن این مرحله است.
آیا مراقبت دوران بارداری اهمیت دارد؟
بله، بسیار هم اهمیت دارد. برای اینکه از سلامت خود و جنینتان مطمئن شوید، باید چند نکته ساده را رعایت کنید و بهطور منظم به پزشک مراجعه کنید.
هنگام مراجعه به پزشک، چه اتفاقی میافتد؟
پسازاینکه فهمیدید باردار هستید باید از پزشک خود وقت بگیرید. احتمالاً اولین مراجعه شما زمانی صورت خواهد گرفت که 6 تا 8 هفته از بارداری شما میگذرد. احتمالاً پزشک درباره سابقه پزشکی و اینکه در حال حاضر چه حسی دارید با شما صحبت خواهد کرد. شما را وزن میکند و فشار خونتان را اندازه میگیرد. اندازهگیری فشارخون و وزن معمولاً در همه جلسات مراجعه به پزشک صورت میگیرد. در اولین مراجعه، پزشک ناحیه تناسلی شما را معاینه میکند تا مطمئن شود که اندازه و شکل رحمتان طبیعی است سپس برای تشخیص اختلالات دهانه رحم، آزمایش پاپاسمیر از شما گرفته میشود. آزمایش خون و ادرار در مراجعه اول و مراجعههای بعدی انجام خواهد شد. آزمایشهای دیگری مانند آزمایش ادرار برای تشخیص باکتریها در ادرار، سطوح بالای قند (که میتواند نشانه دیابت باشد) و سطوح بالای پروتئین (که میتواند شما را درخطر پرهاکلامپسی قرار دهد که نوعی فشارخون بالا در دوران بارداری است) انجام میشود. آزمایش خود برای تشخیص سطوح پایین آهن (کمخونی)، تعداد سلولهای خونی، بیماریهای عفونی (مانند سفلیس و هپاتیت) و تعیین گره خونی انجام میشود گاهی سونوگرافی هم برای تعیین زمان زایمان یا تحت نظر گرفتن رشد و وضعیت قرار گرفتن جنین در رحم انجام میشود. سونوگرافی با استفاده از امواج صدا، تصویری از جنین شما در صفحه ویدئویی ایجاد میکند. اگر احتمال بروز خطراتی برای شما یا جنین وجود داشته باشد، احتمالاً آزمایشهای دیگری نیاز خواهد بود.
اضافه وزن دوران بارداری باید چقدر باشد؟
دراینباره با پزشک خود صحبت کنید. این رقم در افراد مختلف، متفاوت است اما اکثر زنان حدود 11 تا 14 کیلوگرم وزن اضافه میکنند. اگر وزنتان کمتر باشد، باید آن را بیشتر کنید و اگر بیشتر باشد باید وزن خود را کمتر کنید.
چه چیزهایی باید بخورم؟
داشتن یک رژیم متعادل، یکی از مهمترین کارهایی است که باید برای سلامتی خود و جنین انجام دهید. چند ماده غذایی وجود دارد که باید در خوردن آنها هنگان بارداری دقت کنید. گوشت، تخممرغ و ماهی که کاملاً پخته نشده احتمال عفونت را افزایش میدهد. بیش از 2 یا 3 بار در هفته ماهی نخورید (ازجمله کنسرو ماهی). کوسه، ارهماهی، شاهماهی یا کاشی ماهی نخورید. گاهی سطح جیوه در بدن این ماهیها زیاداست و شاید به جنین شما آسیب برساند. اگر ماهی تن میخورید، دقت کنید که سبک باشد و در هفته بیش از 170 گرم ماهی تن بالهدراز و استیک تن نخورید. خوردن 340 گرم کنسرو تن ماهی سبک در هفته اشکالی ندارد. همه میوهها و سبزیها را قبل از خوردن بشویید. تختهگوشت و ظروف خود را بهخوبی تمیز کنید. هرروز، 4 بار یا بیشتر، فراوردههای لبنی مصرف کنید. با این کار، کلسیم کافی برای خودتان و جنین تأمین میشود. شیر و فراوردههای لبنی غیرپاستوریزه مصرف نکنید. ممکن است پنیرهای نرم مانند بری، فتا، کامربرت، بلو چیز و پنیرهای مکزیکی مانند کسو فرسکو باکتریهایی داشته باشند که موجب عفونت شوند. اگر از قهوه یا سایر نوشیدنیهای کافئیندار استفاده میکنید، دقت داشته باشید که بیش از 1 یا 2 فنجان در روز نشود. استفاده از شیرینکنندههای مصنوعی مانند آسپارتام (با نام تجاری: ایکوال یا نوتراسوییت) و سوکرالوز (با نام تجاری: اسپلندا) در دوران بارداری اشکالی ندارد اما نباید در مصرف آنها زیادهروی کنید. اگر مبتلا به بیماری ژنتیکی فنیلکتونوری (PKU) هستید، نباید از آسپارتام استفاده کنید.
آیا باید ویتامین مصرف کنم؟
شما باید در طول دوران بارداری خود، روزانه 1000 میکروگرم (1 میلی¬گرم) فولیک اسید بخورید. فولیک اسید از بروز مشکلات مغزی و مرتبط با ستون فقرات در جنین جلوگیری میکند. بهتر است قبل از باردارشدن، مصرف فولیک اسید را شروع کنید. ممکن است پزشکتان، مصرف ویتامینهای بارداری را برایتان تجویز کند. اگر از مکملهای بارداری استفاده میکنید هرگز از مکملهای ویتامینی یا معدنی دیگر استفاده نکنید مگر به توصیه پزشک خود.
مصرف دارو اشکالی ندارد؟
قبل از مصرف هر نوع دارو خصوصاً مسکنها و داروهای بدون نسخه حتماً با پزشک خود مشورت کنید. حتی مصرف داروهای بدون نسخه نیز ممکن است موجب اختلالات مادرزادی شوند خصوصاً در سه ماه اول بارداری.
مطالب مرتبط:
- تست بارداری را چه مدت پس از تخمکگذاری میتوان انجام داد؟
- روشهای تشخیص بارداری
- تست تشخیص بارداری
- تست LH
- ویتامینها و مواد مغذی لازم برای جنین و مادر
محصولات مرتبط: